Sự đủ đầy của một vùng đất được thể hiện qua những tầng lớp kiến trúc của các thế hệ cư dân. Thị hiếu biến đổi liên tục qua các thời kỳ, ở mỗi giai đoạn người ta đều có những ý niệm riêng tư về cái đẹp để tích hợp vào không gian sống của mình. Khi dạo bước trên phố xá Vĩnh Long, chúng ta có thể bóc ra những lớp lang của các thời đại: những ngôi nhà gỗ truyền thống trầm ngâm với chạm khắc và khảm cẩn, những ngôi biệt thự thời Pháp mang bảng màu tươi sáng của tranh vẽ tường, cho đến những ngôi nhà phủ đá rửa mang hình khối năng động của chủ nghĩa Hiện Đại. Tất cả những không gian đó làm thành một tổng thể kiến trúc vừa đa dạng vừa xuyên suốt mà mỗi đại diện đều xứng đáng được giữ gìn.

Nhà cổ họ Lâm nằm trong tổng thể di sản đô thị quý giá trên tuyến đường Nguyễn Chí Thanh ở phường 5, thành phố Vĩnh Long. Ngôi nhà là một minh chứng cho giai đoạn giao lưu Pháp Việt ở đầu thế kỷ 20, khi những ảnh hưởng từ Pháp song hành cùng truyền thống trang trí của Việt Nam trong cùng một không gian.

Phòng khách truyền thống kiểu Việt là nơi tích lũy quan niệm thẩm mỹ của các thế hệ trong cùng gia đình. Vật dụng được bồi đắp từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ những món đồ khảm truyền thống đến đồ trang trí nhập từ châu Âu. Sự kết hợp ngẫu hứng của đồ vật gợi nên bề dày mà gia đình trải qua và hiện diện.

Tranh tường là một kiểu thức trang trí nội thất thịnh hành trong những năm 1920-30. Các hợp tác xã từ các trường cao đẳng mỹ thuật đã tổ chức đào tạo thợ vẽ để đáp ứng nhu cầu trang trí đang nảy nở. Họa tiết thực vật và động vật được trải dọc theo các diềm tường và trần nhà, thường mô tả các loài thực vật ôn đới tham khảo từ các sách minh họa của phương Tây. Nhà cổ họ Lâm từng có trần thạch cao trên cốt gỗ được vẽ trang trí, nhưng phần trần này đã bị sập sau một trận mưa lớn.

Tản Mạn Kiến Trúc trân trọng cảm ơn chủ nhân nhà cổ họ Lâm đã đón tiếp chúng tôi và hào phóng chia sẻ vẻ đẹp của ngôi nhà cùng bạn đọc của dự án.

Hình ảnh: Ninh